Konkursy plastyczne są częstą forma popularyzacji wiedzy oraz twórczości młodych i najmłodszych uczniów, choć zdarzają się plastyczne konkursy z nagrodami dla dorosłych także. Jednak konkursy dla dzieci w wieku szkolnym mają swoją specyfikę i są formą wrażliwą na manipulację, dlatego warto poświecić tej idei kilka zdań.
Po pierwsze rodzice i nauczyciele powinni dobrze się zastanowić, czy dziecko ma brać udział w konkursie pozaszkolnym, czy nie, bowiem organizatorzy nie zawsze mają jasno sprecyzowany cel i wymagania, przez co może dochodzić do nieporozumień i niepotrzebnych uczuć zawodu u dziecka. Po pierwsze trzeba rozeznać, czy konkurs jest dla wszystkich dzieci, które pragną się podzielić swoją twórczością, czy tylko dla tych najzdolniejszych, które szlifują warsztat pod okiem fachowców?
Po drugie: konkurs plastyczny ma zwykle jakiś temat. Czy temat ten jest na poziomie dziecka, czy może wymaga szczególnego przygotowania i zdobycia nowej wiedzy? Po trzecie: jak ma się odbywać ocena prac i czy wszyscy uczestnicy zostaną o wynikach poinformowani? Takt i szacunek wobec młodych artystów wymagałby poinformowania wszystkich uczestników o wynikach konkursu a nie tylko garstki nagrodzonych, a tak się najczęściej dzieje.
No i ostatnia kwestia: co się dzieje z nagrodzonymi lub odrzuconymi pracami? Czasem organizatorzy zastrzegają sobie prawo dowolnego wykorzystania tych prac. Najczęściej też prace nie są odsyłane do autorów, bo te wszystkie starania są kosztowne. Jest jeszcze problem współuczestnictwa dorosłych w wykonywaniu prac na konkurs plastyczny. Jeśli chodzi o konkursy z nagrodami szkolne, taki udział jest czasem doceniany przez nauczycieli, dla których wartość stanowi nie ostateczny efekt a czas uczniów wspólnie spędzony z rodzicami podczas wykonywania pracy. Ale konkursy zewnętrzne, pozaszkolne rządzą się innymi prawami.
Ingerencja dorosłych, ulepszanie pracy, ma w zamyśle pomóc dziecku w rywalizacji o nagrodę. Te nieuczciwe w gruncie rzeczy działania pozbawiają takie konkursy plastyczne ich rzeczywistego wychowawczego waloru, jakim jest radość i satysfakcja z dzielenia się z innymi własną wizją świata, radości z uzyskanej samodzielnie nagrody, dumy, gdy się widzi własną pracę na wystawie, pośród innych. Dlatego dbajmy o to, by konkursy plastyczne były formą komunikowania się uczniów, ich językiem wypowiedzi, dawały radość i przyjemność z bycia twórczym, otwartym człowiekiem, szanujmy wrażliwość dziecięcą i uczciwość wypowiedzi, sprawy warsztatowe pozostawiając specjalistom.
Więcej: Konkursy z nagrodami
