Odwodnienie to stan bardzo niebezpieczny dla organizmu, który oznacza zaburzenie gospodarki wodnej i elektrolitowej. W skrajnych wypadkach może zagrażać życiu. Jest ono szczególnie groźne w przypadku dzieci, u których może wywołać bardzo poważne konsekwencje zdrowotne.
Do odwodnienia u dzieci, podobnie jak i u osób dorosłych, dochodzi na skutek utrzymującej się przez dłuższy czas biegunki, wymiotów lub obydwu tych dolegliwości. Na odwodnienie organizmu narażone są także te osoby, które zmagają się z uciążliwymi objawami przez krótki czas, ale stopień ich nasilenia jest wysoki, lub też w czasie ich występowania nie nawadniają odpowiednio organizmu. Oraz najmłodsze dzieci, u których pierwsze jego objawy mogą wystąpić już po kilku godzinach intensywnej biegunki lub wymiotów. Jakie są objawy odwodnienia u dziecka i co robić w przypadku ich wystąpienia?
Czym jest odwodnienie i jakie są jego przyczyny?
Odwodnienie to stan, w którym na skutek dużej utraty płynów oraz elektrolitów dochodzi do zaburzenia gospodarki wodnej organizmu. Innymi słowy, w poszczególnych organach i tkankach zaczyna brakować wody, na skutek jej utraty, najczęściej w wyniku przedłużającej się biegunki oraz wymiotów. Do odwodnienia może dojść także w efekcie wzmożonego pocenia się, zwłaszcza jeśli poziom płynów w organizmie nie zostanie wyrównany poprzez jego właściwe nawodnienie. Dlatego ryzyko jego wystąpienia znacznie wzrasta w okresie wakacyjnym, kiedy dominują wysokie temperatury, a także częściej dochodzi do zatruć pokarmowych.
Na odwodnienie będące skutkiem zaburzeń ze strony układu pokarmowego najbardziej narażone są małe dzieci, u których przebieg tych dolegliwości jest mocno zaostrzony. Jeśli intensywna biegunka lub wymioty, a niekiedy obydwie te dolegliwości naraz utrzymują się przez kilka godzin, w czasie których dziecko odmawia przyjmowania płynów, dodatkowo płacząc, wówczas do odwodnienia może dojść w bardzo krótkim czasie (kilka godzin po wystąpieniu pierwszych objawów).
Objawy odwodnienia u dziecka
Na to, czy u dziecka doszło do odwodnienia, wskazują charakterystyczne objawy, których wystąpienie powinno być źródłem niepokoju, skłaniającym do jak najszybszej reakcji ze strony rodziców. Do tych najważniejszych, a zarazem najbardziej charakterystycznych należą:
- zmiana zachowania dziecka – dziecko staje się apatyczne, senne, rozdrażnione, mało aktywne,
- zmiana w oddawaniu moczu – u dziecka może dojść do ograniczenia ilości oddawanego moczu oraz częstotliwości jego oddawania,
- wzmożone pragnienie,
- zapadnięte gałki oczne (u niemowląt zapadnięte ciemię) – zauważalne zmiany w ogólnym wyglądzie rysów twarzy,
- wyraźnie przesuszona skóra, suche śluzówki.
Objawy odwodnienia u dziecka są bardzo wyraźnym sygnałem pogorszenia stanu jego zdrowia, których w żadnym wypadku nie można lekceważyć. W przypadku lekkiego odwodnienia do wyrównania gospodarki wodnej organizmu może okazać się wystarczające podanie płynów nawadniających. W sytuacji mocnego odwodnienia konieczna jest hospitalizacja i nawadnianie dożylne. Decyzję o tym, jaką metodę leczenia wybrać, podejmuje lekarz na podstawie przeprowadzonego wywiadu oraz oceny skali odwodnienia. Ważne, by zgłosić się do niego natychmiast po zaobserwowaniu objawów mogących świadczyć o odwodnieniu dziecka, pamiętając o konsekwencjach zdrowotnych będących wynikiem odwodnienia organizmu.
